Rosja: Kamczatka - Malownicze Esso i nasz pies na niedźwiedzie / cz. 5/10

 - niedźwiedź przyszedł w nocy! mamy rozwaloną spiżarkę! - takie krzyki usłyszałyśmy około 7 rano. Lekko zdezorientowane wychyliłyśmy głowy z namiotu, żeby sprawdzić co się stało. Maciek o poranku poszedł po odłożone kilkadziesiąt metrów dalej jedzenie. Siatki były porozrywane, chleb i parę innych przedmiotów znajdowały się w promieniu kilku metrów od "składziku". Udaliśmy się na oględziny... wszystko wskazywało na to, że to kuny, jenoty, wilki lub inne małe zwierzątka zakradły się i trochę rozpierduchy narobiły. Tak to właśnie zaczął się nasz kolejny dzień na Kamczatce. W planie mieliśmy pokręcić się po Esso. Ponieważ nie chcieliśmy zostawiać rzeczy bez opieki podzieliliśmy się - pół dnia ja z Anią miałyśmy spędzić w miasteczku, a o 14 planowałyśmy zmienić chłopaków. O 8 Maciek z Dilyą i Ilyą poszli na basen (jak to się tu czasem zdarza od Maćka najpierw chcieli 200 rubli za wstęp, ale kiedy pojawił się kierownik stawka zmalała do 100 rubli - tyle ile płacą

Cerkiew w Esso

Rosjanie), ja z Anią wybrałyśmy się do Centrum Informacji Turystycznej. Niestety informacja czynna była od 10:30, Muzeum Etnograficzne od 10:00, a Muzeum Niedźwiedzia od 12:00. Sklepy otwierają o 9:00. Kręcąc się to tu to tam dotarłyśmy na godz. 10:00 do skansenu. Kupiłyśmy bilety i uprzejma pani o mongolskich rysach poprowadziła nas do budynków z ekspozycjami. Na terenie Esso i okolic żyło niegdyś kilka ludów - Koriacy, Itelmeni i Eweni. Ci ostatni przybyli w te rejony ponad 150 lat temu z obszaru dzisiejszej Jakucji. Dziś teren ten zamieszkiwany jest głównie przez Rosjan, jednak niektórzy z rdzennej ludności, zgodnie z tradycją, do tej pory zajmują się wypasem reniferów. Zwierzęta dostarczają im żywności i surowców na ubrania. W muzeum jest wiele pamiątek z ponad stuletniej historii wspólnego życia plemion i ssaków, zwierzęce skóry, przedmioty codziennego użytku, makiety, instrumenty muzyczne. Bardzo ciekawe miejsce, warte zobaczenia.

W niedalekim sąsiedztwie, w starym drewnianym budynku mieści się informacja turystyczna. Starsza Pani przyjęła nas bardzo miło, usiadłyśmy, zaczęłyśmy rozmawiać. Kobieta przez ostatnie 25 lat pracowała jako nauczycielka języka i literatury rosyjskiej w miejscowej szkole. Opowiedziała nam o okolicy, o organizowanych od 1991 roku wyścigach reniferów, o tym, że mieszkańcy nie ogrzewają domów drewnem, a ciepłą wodę w kaloryferach mają prosto z wnętrza ziemi. Pytałyśmy ją skąd tak widoczna różnica między mieszkańcami Esso, a ludnością Kozyriewska. Pani mówiła, że ma to powiązanie historycznie. W Kozyriewsku większość ludzi to potomkowie zesłańców i represjonistów. Do Esso, skuszeni wysokimi zarobkami, w dawnych czasach przyjeżdżali inżynierowie, nauczyciele, lekarze, część z nich tu została. Różnicę w atmosferze i poziomie życia wyczuliśmy od razu. Pani o Polakach wypowiadała się bardzo ciepło - opowiedziała nam o 

Cmentarz w Esso

chłopaku o imieniu Michał, który wschodnią Rosję postanowił przemierzyć autostopem. Lokalni ludzie pomagali mu organizować podwózki, on nauczył się rosyjskiego i porzucił studia w Polsce. Na koniec poleciła nam kilka miejsc w okolicy, wzięłyśmy mapy, pożegnałyśmy się i pomaszerowałyśmy dalej. Tym razem na pocztę. Chciałyśmy wysłać kartki. Było to jednak kolejne miejsce, gdzie pocztówek nie można kupić, zwyczajnie nie mają w sprzedaży (są dostępne w Informacji Turystycznej i Muzeum Etnograficznym). Z poczty rozważałyśmy pójście do Muzeum Niedźwiedzia, ale jakoś tak nieplanowanie wylądowałyśmy na cmentarzu w innej części miasta. Miejsce to przypominało mi cmentarze widziane na podlaskiej wsi, ładne, ale trochę pozarastane, często tylko wbite w ziemię krzyże sugerują, że w danym miejscu znajduje się mogiła. Gdzieniegdzie, na nagrobkach umieszczone są zdjęcia, bardzo ładne fotografie zmarłych. Miałyśmy nadzieję, że natrafimy na uroczystość pogrzebu, ale niestety jedynie kilka osób krzątało się przy porządkowaniu starych grobów.

Myślałyśmy już wracać do chłopaków. Po drodze wstąpiłyśmy jeszcze do kasy biletowej miejscowego PKSu, żeby sprawdzić bilety na przejazd do Pietropawłowska. Okazało się, że są jeszcze dostępne na sobotę i poniedziałek, na niedziele miejsc już nie było. Cena biletu Esso - PK 1750 rubli/ osoba. Kiedy wyszłyśmy z dusznego pomieszczenia, gdzie sprzedawane są bilety spotkałyśmy Damiana i Maćka. Przyznać muszę, że byłyśmy lekko zdziwione ich widokiem. Okazało się, że ktoś z rosyjskiej grupy został na miejscu i na nasze namioty też rzuci okiem. W czwórkę ustaliliśmy, że kupujemy bilety na dzień kolejny, czyli na sobotę. Jak pomyśleli tak i zrobili.

Murzyn

Jako, że nie musiałyśmy z Anią już się spieszyć poszłyśmy z  chłopakami na górkę koło stoku narciarskiego. Co prawda szlabany i brama były zamknięte, ale jakoś tak boczkiem, boczkiem weszliśmy. Z góry rozpościerała się dość ciekawa panorama mieściny. Murzyn - chodzący za nami od cmentarza pies - podreptał na wzniesienie razem z nami. Damian tak się z nim polubił, że obiecał mu po dotarciu spowrotem do miasta pento kiełbasy. Murzyn był fajny, był naszym przyjacielem przez jakieś dwie godziny, był naszym psem na niedźwiedzie. Po przywróceniu normalnego pulsu i nacieszeniu się widokiem wracaliśmy na dół. Niestety gdzieś między krzakami murzyn się zgubił, więcej go nie widzieliśmy.

Wracając do obozowiska zamarzyła nam się lokalna kuchnia. Pytaliśmy miejscowych o jakąś knajpkę. Jak udało nam się ustalić w Esso są trzy takie lokale. Wybraliśmy "restaurację" przy supersamie. Maciek zamówił pierożki w garnuszku (160 rubli), Ania i Damian zamówili jelenia z ziemniakami i surówką (470 rubli), ja raczyłam się łososiem w jajku z dodatkami (400 rubli). Jedzenie smakowało całkiem ok, choć było dość drogie patrząc na wielkość porcji. Najedzeni wróciliśmy do obozowiska. Dilya i Ilya siedzieli przy świeżo zbudowanym drewnianym stole. Dołączyliśmy do nich. Poczęstowali nas rybą, którą dostali od miejscowych. Była pyszna. My wyciągnęliśmy nasze smakołyki – cebulę, ogórki, sardynki, chleb – też było nieźle. Myśleliśmy co robić dalej. Chęć zobaczenia wulkanu Uzor minęła nam równie szybko jak się pojawiła, kiedy dowiedzieliśmy się jaka jest cena za przelot pod kraterem (min. 27000 rubli / osoba, uzależniona od ilości chętnych). Za mną i Maćkiem wciąż chodziła myśl wdrapania się na jakąś górkę w okolicach Pietropawłowska – pani z informacji wspominała, że na zboczach wulkanów zalega jeszcze 2-3 metry śniegu i że jest to niebezpieczne.  

Rozmyślamy co robić dalej

Kiedy tak siedzieliśmy sobie przy tym stole, i rozmawialiśmy, i śmialiśmy się, i Damian udając renifera pokazywał nam miejsca do których chciałby pojechać, nagle z Maćkiem zauważyliśmy, że za plecami naszych kompanów, zaraz przy wodzie, siedzi zapłakana dziewczynka, a z jej nogi płynęła krew. Rodzina stała obok, uspakajali ją i przykładali do rany chusteczki. Zaoferowaliśmy pomoc. W jej nogę wbiło się szkło, które ktoś do gorącego źródła wrzucił. Przynieśliśmy nasze apteczki. Ania zaczęła z nią rozmawiać i ją uspakajać, że zaraz będzie już dobrze. Rana ewidentnie wymagała szycia, założyliśmy opatrunek. Kiedy wiązaliśmy bandaż dziewczynka panicznie zareagowała na agrafkę. Nie wiedzieliśmy o co chodzi. Po wszystkim Ania opowiedziała nam co się wydarzyło. Mianowicie tata dziewczynki, mistrz czarnego humoru, najpierw powiedział jej, żeby się nie martwiła, pojadą do lekarza i ten jej tylko nogę obetnie. Kiedy próbowaliśmy stripami zamknąć jej ranę, a krew nie dawała za wygraną i wyciągaliśmy kolejne gazy i plastry, dziewczynka pytała co teraz będzie, bo ona chce mieć tę nogę. Tata na pocieszenie powiedział jej, że no dobra, noga zostanie, ale że my weźmiemy zszywacze i jej ją zaraz zszyjemy, żeby już nie krwawiła. Dziewczynka była przerażona, a my kompletnie nieświadomi słów ojca. Reakcja na agrafkę była naprawdę mocna! Przekazaliśmy rodzicom aby jak najszybciej pojechali do szpitala, Ci podziękowali za opatrzenie rany i udali się w kierunku samochodu. My, jak gdyby nigdy nic, wróciliśmy do rozmów o dalszych planach. Dołączyła do nas Dilka. Zaoferowała nam w PK ich noclegową miejscówkę (mieszkanie), budżet już się im wyczerpał i prawdopodobnie pojadą spać nad ocean, jeszcze nie wiedzą co ze sobą poczną. Problem był jeden – w Pietropawłowsku od tygodnia cały czas padało i na zmianę pogody się nie zanosiło. Podjęliśmy decyzję. Zostajemy w Esso do poniedziałku. Ponieważ bilety na PKS były kupione na nasze paszporty, musiałyśmy z Anią iść je wymienić. Pani potrąciła nam 5% za zwrot (w dzień wyjazdu zabiera 15%), nabyłyśmy nowe na poniedziałek. Takim sposobem mamy dwa dodatkowe dni w Esso. Po powrocie awantura [taka na niby].  Maciek z Ilją kłócili się, który jako pierwsze skorzysta z budowanego właśnie tojtoja. Widać, że w tym roku powstaje tu dużo nowych obiektów (stoliki, wiata, wc), ktoś zauważył potencjał tego miejsca i w niedługim czasie zapewne będzie ono znacznie mniej zaciszne. Wieczór był chłodny. Przed pójściem spać wskoczyliśmy jeszcze się wygrzać w gorącym źródle, zaraz potem do śpiworów, śnić o kolejnych przygodach.

Maksym - postrach lokalnych żab

Esso - zadbane i kolorowe przydomowe ogródki

Esso - Muzeum Etnograficzne

Esso

Esso - miejscowy cmentarz

Esso - miejscowy cmentarz

Esso - lokalni mieszkańcy

Esso

Panorama Esso

Obiad "na mieście" - mięso z jelenia z dodatkami - 470 rubli

Suszona ryba, którą otrzymaliśmy od miejscowych

Gorące źródło - chwilę później opatrywaliśmy ranę kąpiącej się dziewczynki

Esso

Jak to w budownictwie bywa - dwóch się patrzy, jeden pracuje

Esso - rzeka Uksiczan